AN COLBH GAIDHLIG

Tha Gàidhlig air a'bruidhinn fhathast ann an Colla ged nach 'eil i air a' cleachdadh uiread 's a b'àbhaist aig aon uair. Chan 'eil móran Gàidhlig aig a'chlann a nis ach b'àbhaist i a bhith air a teagasg anns an sgoil.

Tha sinn an dòchas gun sgriobh cuideigin naidheachd no dha ann an Gàidhlig air son an leabhair so an ath vair a bhitheas e air a' chlo-bhualadh.

Eilean Cholla

Tha Eilean Cholla mu leth cheud mìle bho'n Oban, agus gheibhtear uige le Caledonian MacBrayne trì uairean ast-seachduinn anns a gheamgradh agus eeithir feadh an tsamhraidh. 'Se abair fear ainn agus iasgach as motha tha 'dol air aghaidh, ach anns na làithean an diugh chan eil na h' uiread de thuathanaich anns an eilean oir tha mòran de'n fhearann air obrachadh comhla aig duine no dhà. Marthubhairtlain MacDomhnaill,

"Bochd ri gràidhuinn
An diugh gu bheil pàirt dheth
Cruaidh mar fhàsach
Gun bhàrr aeh brónach
Ged tha pàirt aig Goill 'ga àiteach
Gum faiethu'n t-àite
'San robh na Gaidheil chóir ann"

Gu dearbh, 'se Goill as motha a tha cómhnuidh anns an eilean an diugh, agus bho chionn blfadhna no dhà tha eadhon àireamh na cloinne air dol sìos gu mòr agus chan eil aeh coignear phàisde bha aois 'sgoile anns an eilean, Biodh sin mar a tha e, dh'abrainn fhéin naeh eil eilean an Albainn nas breagha nan t-eilean so, le chreagan eiar, 's le mhachraichean Iàn bhlàth air feadh an t-samhraidh, agus, co chunnacas sealladh cho àluinn ris na monaidhean air an comhdach le fraoch gorm an deireadh an t-samhraidh.

Tha cus de lochanan air an sgaoileadh eadar nan enoe is nan creag far am faicear breae ruadh a leum is geadh is eala bhàn a neadaehadh air na h-oirean.

Anns an t-samhradh tha mòran de dhaoine a cur seachad na làithean feile air an eilean, agus bhe chionn caigeann bhliadhna chit hear iomadach diune a tighinn bho thall faifis a sireadh nan àite bhon d’thainig an sinnsrean.

Air feadh an eilein tha tobhtachan gu feoir far an robh daoine cóir a eomhnuidh, gun mhòran aea de bheartas an t-saoghail, aeh gu dearbh, bha gaol is wigsinn is toileachas gu leoir, agus cò dh'iarradh nas fhearr na sin?

Biodh gach nìth mar a bhitheas e, thubhairt aon bhàrd, "Cholla creagach, gruamaeh ard" agus bhitheamsa ag aonnlaehadh leis a bhard a thubhairt "Colla boidheaeh nan gleann 's nan gleannan".

I. K.